Isı Değişiklikleri / Köşe Yazısı - Dr. Derviş ERKUT

Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte yaşanan ısı değişimlerine dikkat etmek gerekiyor. Çünkü mevsim geçişleri grip ve nezle gibi hastalıklara yakalanma olasılığının en çok olduğu dönem oluyor.
Bağışıklık Sistemi Zayıflıyor
Ani değişen hava şartları vücudun bu değişime alışmasını zorlaştırıyor ve vücudun strese girmesine yol açarak bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor. Zayıflayan bağışıklık sistemi, vücudun bakteri ve virüslere karşı savunmasız kalmasına ve birtakım hastalıkların oluşumuna zemin hazırlanmasına neden oluyor. Mevsimsel değişiklikler doğrudan hastalık nedeni olabildiği gibi mevcut hastalıkların seyrini ağırlaştırabiliyor.
Özellikle kronik hastalığı olanlar, çocuklar, yaşlılar, gebeler ve bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar ısı değişimlerinden daha çok etkileniyor. Bu dönemde görülebilen grip salgınları, özellikle kronik hastalığı olan kişiler için daha fazla risk oluşturuyor. Grip, bu hastalarda çok daha hızlı ilerleyerek zatürreye dönüşebiliyor ve zatürre gerekli önlemler alınıp zamanında doğru şekilde tedavi edilmezse ağırlaşarak ölüme sebep olabiliyor.
Diyabet Hastaları Kan Şekerlerine Dikkat Etmeli
Soğuk havalar daha az hareket edilmesine neden olarak özellikle diyabet hastaları gibi egzersizin önemli olduğu hasta gruplarında daha da önemli bir problem oluşturuyor. Ayrıca diyabet hastalarında soğuk hava ile beraber soğuk algınlığı ve grip ile beslenme ve egzersizde meydana gelen değişiklikler kan şekerinin düzenlenmesini güçleştirebiliyor.
Astım Atakları Çoğalabilir
Hava yollarının daraldığı astım hastalarının hava yolları soğuk nedeniyle daha çok daralabiliyor. Bu durum hastaların daha zor nefes almalarına neden olabiliyor. Soğuk algınlığı veya gribe yakalanmak da astım belirtilerini daha çok ağırlaştırıyor. Soğuk hava nedeniyle iç ortamda geçirilen zamanın artması, toz ve diğer iç ortam alerjenlerine daha fazla maruz kalınmasıyla birlikte astım ataklarını tetikliyor.
Ortamın Nem Oranı Önem Taşıyor
Kış mevsimi gibi vücut direncinin düştüğü durumlarda KOAH daha hızlı ilerleyip, ataklarla seyredebiliyor. KOAH hastaları için ortamdaki nem oranının çok fazla veya az olması risk oluşturuyor.
Mevsim Geçişlerinde Alınması Gereken Koruyucu Önlemler
• Öncelikle beslenme ve uyku düzenine çok dikkat edin. Vitamin ve mineral yönünden zengin mevsimine uygun besinleri tüketin. Bol ılık sıvı gıdalar, özellikle bol su tüketin. Değişen beslenme alışkanlıkları ve azalan fizik aktivite nedeniyle kilo artışı riski olduğundan kilo takibi yapın.
• Kıyafet seçimleri konusunda dikkatli davranın. Mevsimine uygun terletmeyecek ve üşütmeyecek kıyafetleri tercih edin.
• Soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklar, hapşırık ve öksürük ile ve el teması ile bulaşıyor. Bu nedenle soğuk algınlığına ya da gribe yakalanan kişilerle yakın temastan kaçının. Hasta kişilerle özel eşyalarınızı paylaşmayın. Ellerinizi sık sık sabunla yıkayın.
• Toplu ulaşım araçları ile sinema, tiyatro, okul, kışla, fabrika, ve bakım evi gibi toplu yaşanılan yerlerde hastalık daha kolay yayılıyor. Bu nedenle kalabalık ya da havalandırması iyi olmayan kapalı ortamlardan mümkün olduğunca uzak durun.
• Sigara ve alkolden uzak durun, sigara içilen ortamlarda da bulunmayın.
• Düzenli bir şekilde, vücudu zorlamadan spor yapmak bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Soğuk havada evde vakit geçirirken de basit egzersizler yapabilirsiniz.
• Mevsim farklılıkları gösteren bölgelere seyahat ederken gerekli önlemleri alın.
• Hemen tüm hastalıklardan korunmada stresin de önemli bir faktör olduğunu unutmayın. Bu nedenle mümkün olduğunca strese sebep olan durumlardan kaçının.
• Sürekli kullandığınız ilaçlarınızı ve düzenli doktor kontrollerinizi ihmal etmeyin. Kronik hastalığınız varsa sürekli kontrol altında olun.
• Ortam ısısı kadar nemin de en uygun düzeyde tutulması özellikle KOAH hastaları için önemlidir, bu amaçla KOAH hastalığınız varsa nem cihazları kullanın.
• Soğuk algınlığı ve grip belirtilerini göstermeye başladığında tedavinin düzenlenmesi için doktorunuz ile bağlantıya geçin ve doktor tavsiyesi olmadan ilaç almayın.
• Grip mevsimine girmeden eğer risk grubundaysanız grip aşısı olun. Grip aşıları Eylül ile Kasım aylarında uygulanıyor. Her yıl salgın yapan grip virüsü değiştiği için her yıl grip aşısını tekrarlamak gerekiyor. 65 yaşın üzerindekiler, kronik akciğer, kalp hastalığı ya da diyabet gibi kronik hastalığı olanlar, bakım evlerinde kalanlar ile sağlık personeli gibi risk grubundakilerle yakın temasta olanların aşılanması yararlı oluyor.